DLACZEGO WARTO ZAREJESTROWAĆ ZNAK TOWAROWY?
Każdy przedsiębiorca posługuje się jakąś nazwą (w języku prawniczym zwaną firmą). Zdecydowana większość korzysta z określonego logo, które identyfikuje dany podmiot na rynku. Z czasem dane oznaczenie staje się coraz bardziej rozpoznawalne i kojarzy się z renomą firmy. Kto z nas nie kojarzy jak wygląda logo Coca-Coli czy Adidasa?
Zdarza się, że nieuczciwi przedsiębiorcy próbują podszywać się pod znane marki, sprzedając tzw. „podróbki”. Przekonał się o tym każdy, kto na zagranicznych wczasach miał możliwość okazyjnie kupić koszulkę czy czapkę z rozpoznawalnym znaczkiem.
Aby zapobiec tego typu nieuczciwym praktykom, prawo przewiduje możliwość rejestracji danego logo. Oznaczenia te nazywają się znakami towarowymi i należą do grupy praw własności przemysłowej. Mogą mieć charakter słowny, graficzny, słowno-graficzny, przestrzenny, dźwiękowy czy multimedialny. Kluczową funkcją znaku towarowego jest tzw. zdolność odróżniająca, czyli – ujmując to najprościej – cecha, która umożliwia identyfikację danego znaku. Dzięki rejestracji znaku towarowego, danemu podmiotowi (np. osobie fizycznej czy spółce prawa handlowego) zostaje udzielone tzw. „prawo ochronne” – uprawnienie do korzystania z danego oznaczenia z wyłączeniem innych osób. Podmiot, któremu zostanie udzielone prawo ochronne do znaku towarowego może zakazać innym korzystania ze znaku towarowego, a w razie naruszenia jego praw – dochodzić przewidzianych w przepisach roszczeń.
W zależności od rozmiaru działalności danej firmy, rejestracja znaku towarowego może mieć miejsce na szczeblu Krajowym (przed Urzędem Patentowym RP), jak również na poziomie unijnym – przed Urzędem Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej (EUIPO). W zgłoszeniu należy wskazać dziedziny (branże), w jakich ochrona ma obowiązywać, które w ramach klasyfikacji nicejskiej określane są jako klasy.
Co ważne, w przypadku rejestracji praw własności przemysłowej obowiązuje zasada „kto pierwszy, ten lepszy”. Wielu przedsiębiorców przekonało się o tym bardzo boleśnie, gdy ktoś podstępnie zarejestrował ich logo jako znak towarowy. Choć zarejestrowany znak nie powinien naruszać praw osób trzecich (w tym praw autorskich), formalnie jest to możliwe. „Odzyskanie” swojego znaku towarowego wymaga prowadzenia niełatwego postępowania o unieważnienie znaku towarowego. Dlatego lepiej zawczasu zabezpieczyć swoją markę.
Rejestracja znaku towarowego wiąże się z określonymi kosztami, ale są to wydatki niewspółmierne do korzyści, jakie przynosi uzyskanie prawa ochronnego. Przykładowo – na dzień dzisiejszy – koszt zgłoszenia znaku towarowego w Urzędzie Patentowym Rzeczypospolitej Polskiej w jednej klasie, w przypadku zgłoszenia elektronicznego wynosi 400 zł.
Znaki towarowe mogą być przedmiotem obrotu (sprzedaży, licencji, darowizny), a w określonych warunkach także amortyzacji. Są więc nośnikiem często sporej wartości, która często jest niewykorzystania.
Prawo własności przemysłowej przez lata było domeną rzeczników patentowych. Od jakiegoś czasu niektórymi sprawami z tego zakresu (między innymi zgłaszaniem oraz utrzymywaniem ochrony znaków towarowych) mogą zajmować się (i robią to z powodzeniem) także radcowie prawni.
Pierwszym krokiem do rejestracji znaku towarowego na szczeblu krajowym (przy założeniu, że mamy już określone logo oraz prawa autorskie do niego) jest analiza baz znaków krajowych, znaków Unii Europejskiej oraz znaków międzynarodowych. Musimy zweryfikować, czy w bazach tych brak jest oznaczeń identycznych lub podobnych do tego, który zamierzamy zarejestrować. Uprawniony z takiego znaku może złożyć sprzeciw wobec naszego zgłoszenia. Może także zdarzyć się, że znak towarowy zostanie unieważniony.
Procedurę zgłoszeniową inicjuje podanie wnioskodawcy z niezbędnymi załącznikami składane tradycyjnie (papierowo) lub elektronicznie.
Nasze podanie jest badane najpierw pod względem formalnym, a następnie pod kątem istnienia bezwzględnych przesłanek odmowy udzielenia prawa ochronnego. Jeśli na tym etapie nie ujawnią się żadne przeszkody, informacja o zgłoszeniu znaku towarowego jest publikowana w Biuletynie Urzędu Patentowego RP. Od tego mementu istnieje możliwość wniesienia sprzeciwu wobec zgłoszenia znaku towarowego.
Ostatnim krokiem jest udzielenie prawa ochronnego na znak towarowy.
Prawo ochronne udzielane jest na okres 10 lat. Istotne jest, żeby monitorować upływ tego okresu, żeby przed jego upływem zawnioskować o przedłużenie prawa ochronnego i nie dopuścić do wygaśnięcia prawa ochronnego. Warto także monitorować bazę znaków towarowych pod kątem pojawienia się ewentualnych zgłoszeń, które mogą naruszać nasze prawa.
Materię zgłaszania znaków towarów oraz sprzeciwu wobec zgłoszenia znaku towarowego regulują m. in. art. 138 – 152(23) ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej.
Naturalnie, prawnicy naszej Kancelarii mogą Państwu pomóc w zarejestrowaniu znaku towarowego, jak również w innych kwestiach z zakresu prawa własności przemysłowej.